ΟΙ ΤΕΧΝΊΤΕΣ ΤΗΣ ΑΚΤΉΣ ΤΟΥ ΑΜΆΛΦΙ

Σε 60 χιλιόμετρα ελικοειδών δρόμων, η γραφική strada statale 163 Amalfitana (SS163), γνωστή στην καθομιλουμένη ως Amalfi Drive, συνδέει τις νότιες ιταλικές πόλεις του Σορέντο και του Αμάλφι. Αρχικά χτίστηκε από τους Ρωμαίους πριν από την ανακατασκευή της στη δεκαετία του 1830, και τώρα προσφέρει εντυπωσιακή θέα στην Τυρρηνική Θάλασσα στα εκατομμύρια των επισκεπτών που απολαμβάνουν το γλυκό κλίμα - οι θερμοκρασίες ξεπερνούν τακτικά τους 30°C - κάθε χρόνο. Ωστόσο, αυτή η αρτηρία είναι κάτι περισσότερο από ένα τοπικό ορόσημο- είναι ένα σημαντικό κομμάτι υποδομής που συνδέει πάνω από δώδεκα παράκτιες πόλεις και τις σκληρά εργαζόμενες κοινότητές τους.

Ωστόσο, αυτοί οι τεθλασμένοι δρόμοι, με τα τέλεια σπίτια σε παστέλ χρώματα και τους λεμονανθώνες που περιβάλλουν τους λόφους, είναι απλώς το σκηνικό του ταξιδιού μου. Κάνω διαδρομές με το Mazda CX-60 για να ανακαλύψω μια συγκεκριμένη τοπική κοινότητα που, λόγω τόσο της παράκτιας τοπογραφίας όσο και του πλήθους των επισκεπτών κάθε χρόνο, έχει τις ρίζες της στην περιοχή εδώ και αιώνες, και να ανακαλύψω πώς διατηρεί την παράδοση, ενώ παράλληλα ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις ενός ολοένα και πιο ψηφιακού μέλλοντος.

Κάθε ένα από αυτά βασίζεται στη δεξιοτεχνία που έχει περάσει από γενιά σε γενιά, όπως ακριβώς κάνει η Mazda με τους δικούς της τεχνίτες Takumi στην Ιαπωνία. Αυτές οι δεξιότητες αντικατοπτρίζονται μέσα από την καμπίνα του CX-60, με τις όμορφα περίπλοκες ραφές και τα προσεκτικά επιμελημένα υλικά. Είναι σίγουρα μια ιδιαίτερη επιρροή καθώς στριμώχνω το αυτοκίνητο ανάμεσα σε βιτρίνες καταστημάτων και αναζητούντες σουβενίρ.

Ψηλά πάνω από την πόλη του Αμάλφι και χτισμένη στην πλαγιά του λόφου βρίσκεται η χαρτοβιομηχανία Amatruda. Το χαρτί κατασκευάζεται στην περιοχή από τον 13ο αιώνα και, στο απόγειό του, περίπου 15 διαφορετικοί μύλοι παρήγαγαν χαρτί, εξυπηρετώντας την τοπική κοινότητα. Σήμερα, μόνο το Amatruda παραμένει, χάρη στην αποφασιστικότητα του Luigi Amatruda και της οικογένειάς του. Τη δεκαετία του 1970, είχε το όραμα να επιστρέψει στις ρίζες της επιχείρησης και να αναδημιουργήσει ένα χειροποίητο χαρτί μεσαιωνικού τύπου που επέτρεψε στην επιχείρηση να επιβιώσει και, μάλιστα, να ευδοκιμήσει.

"ΤΟ ΑΠΟΤΈΛΕΣΜΑ ΕΊΝΑΙ ΈΝΑ ΧΑΡΤΊ ΜΕ ΠΛΟΎΣΙΑ ΥΦΉ, ΠΑΧΎ ΚΑΙ ΥΠΈΡΟΧΑ ΑΠΤΙΚΌ ΜΕ ΤΡΑΧΙΈΣ ΆΚΡΕΣ".

"Η χαρτοβιομηχανία εξακολουθεί να λειτουργεί μόνο και μόνο επειδή ο πατέρας μου Luigi επέστρεψε στο παρελθόν για να μπορέσει να αντιμετωπίσει το μέλλον αναπαράγοντας έναν πολύτιμο τύπο χαρτιού που χρησιμοποιείται σήμερα για τη γραφή και τις καλλιτεχνικές εκδόσεις", εξηγεί η Antonietta Amendola.

Πρόκειται για μια επίπονη διαδικασία που ξεκινά με την ανάμειξη των πρώτων υλών, κυτταρίνης από τη Σουηδία που έχει εγκριθεί από το Forest Stewardship Council και ινών βιολογικού βαμβακιού από την Ισπανία, σε ένα πέτρινο καζάνι 400 ετών, το οποίο τροφοδοτείται απευθείας από τον καταρράκτη που διατρέχει τον μύλο. Προστίθεται κόλλα φυτικής προέλευσης και, στη συνέχεια, τα μεμονωμένα φύλλα κατασκευάζονται με το χέρι βυθίζοντας ένα ξύλινο και μεταλλικό πλαίσιο στο μείγμα. Κάθε φύλλο στεγνώνει για 20 ημέρες προτού πιεστεί για δύο ακόμη ημέρες. Μόνο τότε θα ελεγχθεί για την ποιότητά του από έναν από τους ειδικούς της Amatruda. Το αποτέλεσμα είναι ένα χαρτί με πλούσια υφή, παχύ και υπέροχα απτικό, με τραχιές άκρες που δημιουργούνται από τη μοναδική διαδικασία ξήρανσης.

Καθώς ο γιος της Antonietta, ο Giuseppe, με ξεναγεί γύρω από τον μύλο και πίσω στο CX-60 που με περιμένει, μου εξηγεί με μεταδοτικό ενθουσιασμό πώς έχει γυρίσει τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Ιαπωνίας, για να μοιραστεί την τέχνη της Amatruda. Κατεβαίνω τον λόφο με την πεποίθηση ότι η οικογενειακή επιχείρηση βρίσκεται σε ασφαλή χέρια.

Είναι περίπου μισή ώρα οδήγησης στον παραλιακό δρόμο SS163 μέχρι το Πράιανο. Ακολουθώντας κάθε στροφή της ακτογραμμής, αισθάνομαι ότι οι μπροστινοί τροχοί του CX-60 δεν είναι ποτέ στραμμένοι σε ευθεία γραμμή. Θα πίστευε κανείς ότι όλο αυτό το στριφογύρισμα των βραχιόνων θα ήταν αγγαρεία, αλλά το ελαφρύ, ακριβές τιμόνι και η ιδανική θέση οδήγησης, με τη βοήθεια του συστήματος εξατομίκευσης οδηγού του αυτοκινήτου, κάνουν το σκάλισμα στις συνεχείς στροφές ιδανικό.

Μπορεί το εργαστήριο του οργανοποιού Leonardo Scala να απαιτεί αρκετή ανάβαση για να φτάσετε, αλλά ο προορισμός θα σας αποζημιώσει. Πριν από περίπου 50 χρόνια, ο πατέρας του Pasquale άρχισε να κατασκευάζει παραδοσιακά μεσαιωνικά μουσικά όργανα και, από μικρό παιδί, ο Leonardo δούλευε παράλληλα, μαθαίνοντας την τέχνη και απορροφώντας γνώσεις.

"ΜΕΓΆΛΩΣΑ ΕΔΏ ΣΤΟ ΕΡΓΑΣΤΉΡΙΟ... ΥΠΆΡΧΕΙ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΊΑ ΕΔΏ, ΤΗΝ ΟΠΟΊΑ ΣΥΝΕΧΊΖΩ ΜΕ ΠΆΘΟΣ".

Χρειάζονται περίπου τέσσερις μήνες για να κατασκευαστούν στο χέρι τα πανέμορφα λαούτα, κιθάρες και μαντολίνα που φεύγουν από το εργαστήριο, καθώς ο Leonardo κάνει τα μαγικά του με περίπλοκα εργαλεία χειρός και ελάχιστα σύγχρονα μηχανήματα. Παίρνει ξύλο από τοπικά δάση και προμηθευτές στη βόρεια Ιταλία και τη Γερμανία και το μεταμορφώνει σταδιακά σε πέντε με έξι όργανα κάθε χρόνο, αμετάβλητα στο σχεδιασμό τους εδώ και εκατοντάδες χρόνια.

Το μικρό παράθυρο του εργαστηρίου βλέπει απρόσκοπτα προς την Τυρρηνική Θάλασσα, μια χαλαρωτική, εμπνευσμένη θέα που μοιράζονται πατέρας και γιος εδώ και δεκαετίες. "Μεγάλωσα εδώ στο εργαστήριο, ερχόμουν μετά το σχολείο και δούλευα με τον πατέρα μου", λέει ο ίδιος. "Υπάρχει μια ιστορία εδώ, την οποία συνεχίζω με πάθος".

Η τελική μου στάση είναι στη βόρεια πλευρά της χερσονήσου, στο Σορέντο. Λίγα λεπτά από το λιμάνι και με θέα τον κόλπο της Νάπολης, βρίσκεται το Fratelli Aprea. Αυτή η οικογένεια κατασκευάζει όμορφα σκάφη εδώ από το 1890, χρησιμοποιώντας ξύλο από την περιοχή, μαζί με πιο εξωτικά εισαγόμενα μαόνι και άλλα υλικά.

Ο Cataldo και η αδελφή του Alessandra είναι η έβδομη γενιά που διαμορφώνει και πουλάει αυτά τα όμορφα σκάφη. Και οι δύο μεγάλωσαν στο ναυπηγείο, όπου κατασκευάζονται μόλις δύο νέα σκάφη κάθε χρόνο. Παρακολουθώ τον Cataldo να σφυρηλατεί επιδέξια το σχοινί για να σφραγίσει τα κενά μεταξύ των σανίδων που συνθέτουν το κύτος, όπως έκαναν πάντα οι πρόγονοί του. "Ήθελα πάντα να είμαι εδώ από παιδί, δεν ήθελα ποτέ να γυρίσω σπίτι", λέει.

Προοριζόμενος να αναλάβει μια μέρα τη σκυτάλη από τον πατέρα του Nino και τον θείο του Francesco, ο Cataldo φέρνει νέες ιδέες που συμπληρώνουν τις παραδοσιακές αξίες. Η Fratelli Aprea προσφέρει ήδη υβριδική ενέργεια για τα σκάφη της και στο εγγύς μέλλον θα έρθουν αμιγώς ηλεκτρικές εκδόσεις, διασφαλίζοντας ότι τα σκάφη αυτά θα συνεχίσουν να ταξιδεύουν στα παράκτια ύδατα για γενιές και γενιές.

Όπως και με όλους τους τεχνίτες που συνάντησα σε αυτό το ταξίδι, είναι καθησυχαστικό να βλέπω ότι οι παραδοσιακές δεξιότητες και αξίες τους έχουν ένα ελπιδοφόρο μέλλον.